ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ: ΑΠΟΨΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ:

ΑΠΟΨΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

 

ΑΝΝΑ   ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΟΥ

ΝΑΤΑΛΥ  ΕΚΤΩΡΙΔΟΥ

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΚΥΠΡΟΥ

ΟΜΑΔΑ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ VIII.

2006

ΑΦΙΕΡΩΣΕΙΣ

Αφιερώνουμε τη μελέτη στα παιδιά μας και τους συζύγους μας.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Ευχαριστούμε θερμά όλους όσους βοήθησαν για την ολοκλήρωση της μελέτης αυτής, δίνοντας μας υλικό, πληροφορίες και συμβουλές

Επίσης ευχαριστούμε την κ. Κούτα για την καθοδήγηση που μας παρείχε.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η ερευνητική αυτή πρόταση προτίθεται να μελετήσει τις απόψεις και τα συναισθήματα του πατέρα στην εγκυμοσύνη και τον τοκετό. Περιλαμβάνει την αντίληψη του ρόλου του πατέρα και τις εμπειρίες του, τα συναισθήματα του στην εγκυμοσύνη και τον τοκετό καθώς και τον ρόλο της μαίας όσο αφορά τον πατέρα. Η έρευνα θα είναι ποιοτική και για τη συλλογή δεδομένων θα γίνει συνέντευξη, με ανοικτού τύπου ερωτήσεις που απευθύνονται στον πατέρα.

Ο ρόλος του πατέρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ένα θέμα που προβληματίζει τη σύγχρονη κοινωνία μας. Από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση φάνηκε η ανάγκη που έχουν οι πατέρες για συμβουλές από τρίτους και ειδικότερα από εξειδικευμένο προσωπικό. Τα συναισθήματα του και ο ρόλος του συχνά αφήνονται στο περιθώριο από τη οικογένεια και τις ομάδες υγείας.

Οι μελέτες δείχνουν ότι η εμπλοκή του πατέρα στην εγκυμοσύνη της συντρόφου του, βοηθά να τεθούν οι βάσεις για τις πλείστες θετικές οικογενειακές επιδράσεις, ωφελούν τον γάμο και το παιδί και ισχυροποιούν το δεσμό πατέρα- παιδιού (Φρουδάκη, 2004).

Στη Μ. Βρετανία το 95% των συζύγων παίρνουν ενεργό μέρος στον τοκετό του παιδιού τους τα τελευταία χρόνια (Sommers- Smith, 1999).

Η εγκυμοσύνη και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για το πρώτο παιδί, αναγκάζει τον πατέρα να αποδεχθεί την μετάβαση από μία δυαδική σχέση σε μία τριαδική. Είναι γι’αυτούς μια περίοδος προετοιμασίας ακριβώς όπως και στις μητέρες. Ένα πλήθος ερωτημάτων αναδύονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αν θα είναι καλός πατέρας, αν θα μπορεί να στηρίξει τη σύντροφο του, για τη δουλειά του και πολλά άλλα. Νιώθει όμως πολλές φορές αποκλεισμένο ς από όλα αυτά καθώς και υπεύθυνος για τη κατάσταση που βρίσκεται η σύντροφος του.

Τόσο οι έρευνες όσο και οι εμπειρίες στη καθημερινή ζωή δείχνουν ότι η παρουσία του πατέρα και η συναισθηματική στήριξη που προσφέρει βοηθούν πολύ τη μητέρα. Επιπλέον η συμμετοχή του πατέρα ενισχύει τη δική του ταυτότητα, μειώνει το αίσθημα αποκλεισμού και τον προετοιμάζει να έχει ένα πιο άμεσο ρόλο μετά τη γέννηση του παιδιού του.(Αμπάζογλου- Χατζηδημητρίου, 2006)

ΠIΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ	Σελ.
Α. Εισαγωγή	5
Β. Κυρίως Μέρος	7
1. Σκοπός	7
2. Δομή	7
3. Βιβλιογραφική  ανασκόπηση	7
3.1. Ρόλος πατέρα	8
3.2. Συναισθήματα πατέρα	12
3.3. Ρόλος Μαίας	13
4. Κριτική αξιολόγηση Ερευνών	15
5. Μεθοδολογία	16
5.1. Κύριο ερευνητικό ερώτημα	16
5.2. Ερευνητικό σχέδιο- Στρατηγική έρευνας,	16
5.3 Πληθυσμός-Δείγμα- Δειγματοληψία	17
5.4 Ερευνητικό εργαλείο για τη συλλογή δεδομένων	18
5.5 Εγκυρότητα -Αξιοπιστία	19
5.6 Πιλοτική μελέτη	20
5.7 Μέθοδος συλλογής Δεδομένων	21
5.8 Δεοντολογία	20
5.9 Ανάλυση δεδομένων	21
5.10 Αδυναμίες και Περιορισμοί	23
5.11 Διασπορά Αποτελεσμάτων	23
5.12 Χρονοδιάγραμμα	24
5.13 Προϋπολογισμός	25
Γ. Συμπεράσματα εισηγήσεις	26
Δ. Βιβλιογραφική αναφορά	28
Ε. Παραρτήματα	32

Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στις παλαιότερες γενιές η συμμετοχή των ανδρών στη διαδικασία της αναπαραγωγής τελείωνε μόλις το σπέρμα γονιμοποιούσε το ωάριο. Οι μέλλοντες σύζυγοι παρακολουθούσαν την εγκυμοσύνη από μακριά και τη γέννα καθόλου.

Ο ρόλος του πατέρα ήταν επενδυμένος με μια δύναμη. Ήταν το σύμβολο, ο αρχηγός, αυτός που έπαιρνε τις αποφάσεις και κανείς δεν μπορούσε, τουλάχιστον άμεσα, να του εναντιωθεί ή να τον αμφισβητήσει. Στη πατρική εξουσία επήλθε κρίση. Σ’ αυτό συνετέλεσε η δομή της πυρηνικής οικογένειας και η διαφοροποίηση της λειτουργίας και του ρόλου κάθε μέλους της ( Φρουδάκη ,2005). Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι την τελευταία δεκαετία έχουν γίνει σημαντικά βήματα για τα δικαιώματα των πατέρων. Το 1970 επινοήθηκε η έννοια του δεσίματος, προηγουμένως κανένας δεν ήξερε ότι υπήρχε πιθανότητα μιας τέτοιας δημιουργίας δεσμού με το μωρό του. Αυτό όμως δεν εμπόδισε τόσες γενιές σχέσεων αγάπης ανάμεσα στους πατέρες και στα παιδιά τους(Είsenberg, 2003).

Τα νέα ζευγάρια σιγά σιγά συνειδητοποιούν ότι η γέννηση του παιδιού είναι μια κοινή υπόθεση και όχι καθαρά γυναικεία. Οι πατέρες σήμερα θέλουν να έχουν μια θεωρητική υποδομή σχετική με τη διαπαιδαγώγηση του παιδιού τους.

Σε μερικές μη ανεπτυγμένες χώρες, ο πατέρας σημαδεύει το πέρασμα του στη πατρότητα με ειδικές τελετουργίες, αποκαλούμενες cοuvades,που επιδιώκουν να διώξουν τα κακά πνεύματα τα οποία θα μπορούσαν να βλάψουν την μητέρα και το βρέφος, και να εδραιώσουν την πατρότητα. Όταν ο σύζυγος μαθαίνει ότι άρχισε ο τοκετός της γυναίκας του, πέφτει στο κρεβάτι και μιμείται τις ωδίνες του τοκετού(Cole &Cole ,2002).

Στις σύγχρονες κοινωνίες υπολογίζεται ότι το 15-20% των μελλοντικών πατέρων βιώνουν αυτό που ο βρετανός ψυχίατρος Trethowan και οι συνεργάτες του αποκαλούν το σύνδρομο couvades ή κουβαδισμός -μια σειρά σωματικών συμπτωμάτων που μιμούνται μερικά από τα αρχικά

συμπτώματα της εγκυμοσύνης, όπως η εξάντληση, πόνο στη πλάτη, πονοκέφαλο, απώλεια όρεξης, ναυτία και εμετό. Τα σωματικά αυτά συμπτώματα συνδέονται με κατάθλιψη, ένταση, αϋπνία και ευερεθιστότητα. Όλα αυτά εξαφανίζονται σχεδόν μετά τη γέννηση του παιδιού ( Cole & Cole 2002).

Εντυπωσιακά είναι τα πορίσματα μιας έρευνας στις ΗΠΑ που φέρει ποσοστό 65% των ανδρών που θα γίνουν για πρώτη φορά πατέρες να παρουσιάζουν παρόμοια συμπτώματα εγκύου γυναίκας (Bitman &Zack ίn.Δημητρίου- Χ» Νεοψύτου,2001).

Θα μπορούσε να λεχθεί ότι η αναμονή του ερχομού του παιδιού επηρεάζει τον τρόπο που βλέπει κανείς τον κόσμο γύρω του αλλά και τον τρόπο που το αντιμετωπίζουν οι άλλοι. Οι άνδρες που αντιμετωπίζουν με θετική σκοπιά την πατρότητα βιώνουν τον επικείμενο ερχομό του παιδιού τους ως ένα σημαντικό γεγονός που θα επισφραγίσει την οικογενειακή τους ευτυχία και θα δώσει περισσότερο νόημα στη ζωή τους.

Υπάρχει έλλειψη ερευνών στο ρόλο του πατέρα, τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους ( Coffman in Somers-Smith, 1999). Ο ρόλος του υποψήφιου πατέρα είναι πολύ σημαντικός, αφού αποτελεί τον ουσιαστικό συνδετικό κρίκο μεταξύ μητέρας και εμβρύου. Η στάση του θα βοηθήσει στην ισορροπία και ηρεμία της εγκύου ή αντίθετα θα αυξήσει την ανασφάλεια και θα διογκώσει τις δυσκολίες της.

Τα προβλήματα που προκύπτουν είναι ότι, πρώτο ο άνδρας δεν έχει κάποιο πρότυπο να ακολουθήσει, ο κόσμος της εγκυμοσύνης είναι άγνωστος γι’ αυτόν. Το δεύτερο πρόβλημα που προκύπτει είναι να συμμετέχει στην εγκυμοσύνη και τοκετό αλλά τους δίνεται να καταλάβουν πως ο ρόλος τους είναι συμπληρωματικός. Έρευνες δείχνουν τους άνδρες να έχουν φόβο και έντονες συγκινήσεις σχετικά με την εγκυμοσύνη και το ρολό που πρέπει να έχουν (Καππάτου, 1999).

Επισκέψεις από κοινού στο ιατρό, συμμετοχή στα μαθήματα προετοιμασίας για τον τοκετό, ανάγνωση σχετικών βιβλίων, είναι οι συνήθεις δραστηριότητες που χαρακτηρίζουν ένα σύγχρονο άνδρα που πρόκειται να γίνει πατέρας (Καππάτου, 1999).

Επίσης μια ισορροπημένη ώριμη συζυγική σχέση που γεμίζει και ικανοποιεί τον συναισθηματικό κόσμο της μητέρας, ανατρέπει τον κίνδυνο μιας υπερβολικής επένδυσης στο μωρό με τις γνωστές αρνητικές συνέπειες στη σχέση τους και στο σχηματισμό του χαρακτήρα του (Franzia, 2006).

Β. ΚΥΡΙΟΣ ΜΕΡΟΣ

1.ΣΚΟΠΟΣ

Να διερευνηθούν οι εμπειρίες και τα συναισθήματα που βιώνει ο πατέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και την αντίληψη του ρόλου του.

 

2. ΔΟΜΗ

Αρχικά θα δοθούν κάποιοι ορισμοί σε σχέση με τη πατρότητα ,τα συναισθήματα του πατέρα και την αντίληψη του ρόλου του. Στη συνέχεια θα γίνει ανασκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας ,θα ακολουθήσει η μεθοδολογία της έρευνας αυτής, ο τρόπος συλλογής των αποτελεσμάτων, και τέλος τα συμπεράσματα και οι εισηγήσεις.

3. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Η βιβλιογραφική ανασκόπηση είναι η εκτεταμένη ολοκληρωμένη και συστηματική εξέταση των δημοσιεύσεων άρθρων και βιβλίων που είναι σχετικό με το πρόβλημα της μελέτης του ερευνητή. Γίνεται σε δύο φάσεις συνήθως. Στη πρώτη φάση ο ερευνητής εντοπίζει το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό σχετικό με τη μελέτη άρθρο και βιβλίο και στη δεύτερη γίνεται αναθεώρηση και κριτική των δημοσιεύσεων που είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη μελέτη. Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας μπορεί να είναι συνυφασμένη μέσα στη πλοκή της αναγνώρισης του προβλήματος, του ορισμού των εννοιών, του θεωρητικού μέρους, του ερευνητικού σχεδίου και των μεθόδων ή μπορεί να παρουσιάζεται ξεχωριστά (Σαχίνη -Καρδάση, 2000).

Παρουσιάζει τη θεωρητική βάση, το λογικό πλαίσιο ή το οργανωτικό σχήμα των μελετών ,μέρος των οποίων είναι η προτεινόμενη μελέτη. Προσφέρει όχι μόνο μια απλή βιβλιογραφία αλλά και μια αναλυτική και κριτική εκτίμηση των σύγχρονων μεθοδολογικών εξελίξεων του ενδιαφέροντος.

Επίσης πληροφορεί και υποστηρίζει τις υποθέσεις (Σαχίνη -Καρδάση, 2000).

Η παρούσα βιβλιογραφική ανασκόπηση βασίστηκε σε μελέτες που δημοσιευτήκαν σε διάφορα νοσηλευτικά και ιατρικά περιοδικά καθώς και το διαδίκτυο από συγκεκριμένες ιστοσελίδες όπως pubmed και άλλα.

Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας για τη προτεινόμενη μελέτη θα γίνει με κατηγοριοποίηση σε θεματικές ομάδες των ευρημάτων των σχετικών ερευνών σε:

1. Η αντίληψη του ρόλου και οι εμπειρίες του πατέρα.

2. Τα συναισθήματα του πατέρα στη εγκυμοσύνη και τοκετό.

3.         Ο ρόλος της μαίας όσο αφορά τον πατέρα.

3.1.   Η αντίληψη του ρόλου και οι εμπειρίες του πατέρα.

Ο ρόλος του πατέρα όπως υποστηρίζει ο Cohein κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι καθοριστικός για τη κατάσταση της εγκύου, ενώ ο Helper και οι συνεργάτες υποστηρίζουν πως όσο αρμονικότερες είναι οι συζυγικές σχέσεις, τόσο λιγότερο μειώνονται τα μαιευτικά προβλήματα. Επίσης μειώνεται το άγχος και η επιθετικότητα της εγκύου, ενώ αυξάνεται η ηρεμία και ζεστασιά της σχέσης (Bασδέκη- Γκαβανόζη,2006).

Επιπλέον η εμπλοκή του πατέρα στην εγκυμοσύνη και τον τοκετό ενισχύει τη δική του ταυτότητα, ως ενεργετικού  μέλους της τριάδας, μειώνει το αίσθημα αποκλεισμού που βιώνει και τον προετοιμάζει να έχει ένα πιο άμεσο ρόλο όταν το μωρό γεννηθεί. Έτσι διατηρείται και ενισχύεται ο δεσμός με τη γυναίκα του και συγχρόνως αρχίζει και βιώνει τη χαρά της πατρότητας (Αμπάζογλου, Χατζηδημητρίου, 2005).

Η πατρότητα είναι η επιθυμία απόκτησης ενός παιδιού η οποία κτίζεται μέσα από διαφορετικές ταυτίσεις του αγοριού ,πρώτα με τη μητέρα της αρχικής περιόδου, η οποία φαντάζει παντοδύναμη. Παράλληλα όπως και στη γυναίκα καθοριστικό ρόλο παίζει μια σειρά «ναρκισσιστικού» τύπου επιθυμιών. Ο άντρας επιθυμεί να αναπαραγάγει και να διατηρήσει μια εξιδανικευμένη εικόνα του εαυτού του, επιθυμεί να ανανεώσει τις σχέσεις του με σημαντικά πρόσωπα από το παρελθόν και κυρίως να οικοδομήσει μια νέα γενιά (Αμπάζογλου- Χατζηδημητρίου, 2005).

Σε δυτικές χώρες έχουν δημοσιευθεί απόψεις για μαθήματα προετοιμασίας τοκετού σε πατέρες. Από τη μια έχει διαφανή ότι αυξάνει την κατανόηση και εμπιστοσύνη στον εαυτό τους ώστε να λειτουργήσουν σωστά την ώρα του τοκετού (May & Perin, Rapael - Left ίn Hallgren et all (1.999» και από την άλλη ο Gennaro και οι Simkin & Erikin στο Hallgren et all (1.999) υποστηρίζουν ότι υπάρχουν διαφοροποιήσεις στα συναισθήματα των πατεράδων από την καθοδήγηση που έχουν πάρει κατά την εγκυμοσύνη (Hallgren et all ,1.999).

Σκοπός των Hallgren και συνεργατών της ποιοτικής μελέτης τους ήταν η διερεύνηση των προσδοκιών και εμπειριών του τοκετού και η προετοιμασία των πατέρων έτσι ώστε να χρησιμοποιηθεί σαν βάση για ανάλυση και περισυλλογή στο μαιευτικό επάγγελμα. Σαν ερευνητικό εργαλείο σ’ αυτή τη ποιοτική μελέτη χρησιμοποιήθηκε η συνέντευξη γύρω στη 27-36 βδομάδες κύησης.

Πάρθηκε δείγμα 11. ανδρών σε σουηδική μαιευτική κλινική οι οποίοι έπρεπε να είναι σύντροφοι υγιών γυναικών, είχαν φυσιολογική εγκυμοσύνη και περίμεναν το πρώτο τους παιδί, είχαν τριτοβάθμια εκπαίδευση μέχρι πανεπιστημιακή και ήταν ηλικίας 21 - 49 ετών. Οι άντρες στα μαθήματα προγεννητική φροντίδας από τα 1. 7 ζευγάρια που αρχικά δικαιούνταν συμμετοχή μόνο 1.1 συμμετείχαν στην έρευνα (64%).Στη μελέτη αυτή διαπιστώθηκε ότι οι άντρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συνήθως συζητού, σαν με φίλους ή γονείς ή διάβαζαν βιβλία για να βρουν περισσότερες πληροφορίες. Άλλοι ένιωθαν βέβαιοι για τον εαυτό τους, χαρούμενοι άλλοι πάλι ένιωθαν αγωνία, αδύναμοι για το τι πρόκειται να συμβεί. Η προετοιμασία προγεννητικά από τις μαίες βοήθησε στο να καθησυχάσουν, να ενημερωθούν και να διδαχθούν οι πατέρες. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έγινε με βάση τον Erikson (1. 986) με γνώμονα την έννοια θεωρεία «Ζωτική εμπλοκή» (vital involvement) όπου η εγκυμοσύνη είναι ένα γεγονός που το ζευγάρι περνά σαν «ένα». Η σημασία της θεωρίας αυτής είναι όταν ένας νέος ρόλος παρουσιάζεται όπως π.χ. αυτός του πατέρα και σταδιακά αναπτύσσεται η ικανότητα να νοιάζεσαι, εξαρτάται αν το άτομο είναι ανοικτό σε σημεία που τον ενδιαφέρουν από το περιβάλλον καθώς και το αντίθετο δηλ. να δίνει σημεία πως ενδιαφέρεται στο περιβάλλον. Έτσι θα βοηθηθεί στο να γίνει πατέρας (Hallgt.en ,1999).

Μια παρόμοια έρευνα έγινε το 2003 από τους Gjerdiηgen και Center όπου μελέτησαν τις αλλαγές υγείας προγεννητικά, και μετά τον τοκετό των δύο γονέων. Η έρευνα αυτή ήταν ποσοτική και το εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε ήταν το ερωτηματολόγιο. Στην έρευνα διαφαίνεται η σωματική υγεία και η ψυχική-συναισθηματική υγεία. Επίσης στη εργασία λήφθηκε σοβαρά υπόψη, δημογραφικά χαρακτηριστικά, οι σχέσεις των

συντρόφων και η ηλικία. Η έρευνα αυτή διεξήχθη στην ΗΠΑ (Μινεσότα) και συμμετείχαν 261 ζευγάρια από τα 722 δηλ. μόλις 36%.Από τη μελέτη διαφάνηκε ότι η ευτυχία και η σταθερότητα σε μια σχέση συνεισφέρει στη καλή συναισθηματική υγεία του γονιού και συγκεκριμένα του πατέρα. Αυτό με τη σειρά του θα δημιουργήσει ένα περιβάλλον υγείες στο σπίτι. Επίσης η υγεία των πατέρων συσχετίζεται με το επάγγελμα που κάνουν.

Σε μελέτη που διεξήχθηκε στη Νέα Ζηλανδία από τους Cage &Kirk (2002) διαφάνηκε ότι όσο η εγκυμοσύνη προχωρούσε, η πραγματικότητα το να γίνεις πατέρας τόσο αυξανόταν για τους συμμετέχοντες. Οι άντρες προετοιμάζονταν για τον πατρικό ρόλο, σωματικά, οικονομικά κ’ συναισθηματικά. Αυτά τα θέματα είναι αλληλένδετα για τις μελλοντικές αποφάσεις των γονιών. Οι σχέσεις των πατέρων με τους φίλους, πεθερικά και την ομάδα υγείας επηρέασαν επίσης τη μετάβαση στη πατρότητα αλλά δεν ήταν τόσο αλληλένδετα όσο τα πιο πάνω.

Στη Κωνσταντινούπολη οι Turan και συνεργάτες (2001), μελέτησαν πρωτότοκους πατέρες σε μαθήματα προγεννητικής ,οι οποίοι ακολουθώντας τις γυναίκες τους στα μαθήματα, βοήθησε στο να αυξήσουν τις γνώσεις τους και τις ικανότητες τους γύρω από τη περιγεννητική υγεία. Αυτό βοήθησε και στην αλλαγή της συμπεριφοράς του άνδρα προς τη γυναίκα του. Χρησιμοποιήθηκε η ποιοτική μέθοδος σε 13 πατέρες. Οι άνδρες και οι γυναίκες συμφώνησαν ότι ο βασικός ρόλος του άνδρα είναι να κερδίζει το προς το. ζην. Το σπίτι και η διατροφή καθώς και η υγεία γενικότερα δεν είναι από τις βασικές ευθύνες τους. Οι νέοι πατέρες συμφώνησαν ότι θα ήταν ιδανικό να υπάρχει μια ζεστή και σταθερή σχέση με τη σύντροφο τους και μελλοντικά με το παιδί τους. Ένιωσαν λίγο αποκλεισμένοι σε θέματα διατροφής, υγείας και δεν ήξεραν πως να βοηθήσουν γιατί δεν είχαν πληροφόρηση. Με τη σωστή καθοδήγηση θα μπορούσαν να βοηθήσουν τη σύζυγο τους στον τοκετό.

Το 2002 έγινε μια έρευνα στη Σουηδία από τους Fiηηbogattir, Svalenius και Peusoη η οποία περιέγραφε την αναμονή των εμπειριών των πατέρων και τα συναισθήματα τους που περίμεναν την πρώτη εγκυμοσύνη της συζύγου τους. Η έρευνα ήταν ποιοτική και έγινε συνέντευξη σε επτά πρωτοαναμενόμενους πατέρες όπου οι σύντροφοι τους βρίσκονταν μεταξύ 38^ης και 39^ης βδομάδας κύησης ,ηλικίας από 28-37 χρονών .Αποτέλεσμα ήταν ότι οι πατέρες πέρασαν ψυχολογικές ,κοινωνικές και φυσικές αλλαγές κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και συμπέρασμα ήταν ότι οι ανάγκες των πατέρων για συμπαράσταση και ενθάρρυνση κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι τόσο σημαντικές όσο και της μητέρας και ότι χρειάζεται να είναι ενήμερος αλλά και με ευαισθησία σε αυτές τις ανάγκες.

Μια άλλη μελέτη η οποία είναι μέρος μιας γερμανικής έρευνας που έγινε το 1999 από τους Kalicki και Fthenakis , είχε θέμα την προσαρμογή του πατέρα στον πατρικό ρόλο. Σκοπός της ήταν α) να περιγραφούν οι αλλαγές στην υποκειμενικότητα, ευημερία και ικανοποίηση του πατέρα και β) να συζητηθούν οι πιθανοί παράγοντες που επηρεάζουν την προσαρμογή στον πατρικό ρόλο μετά τον τοκετό. Ερευνητικό εργαλείο σε αυτή την μελέτη χρησιμοποιήθηκε η χρήση ερωτηματολογίου τα οποία συγκεντρώθηκαν σε πέντε σημεία του χρόνου ,το 1^ο στην τελευταία φάση της εγκυμοσύνης και τα υπόλοιπα μετά τον τοκετό. Η έρευνα αυτή έγινε σε 175 ζευγάρια που περίμεναν το πρώτο τους παιδί και δόθηκαν ενδείξεις ότι η μετάβαση στην πατρότητα συνοδεύεται μαζί με σημαντικές αλλαγές για το καλό του νέου πατέρα και του ρόλου του. Επίσης διαφάνηκε ότι ο καθένας είχε από 20 συμπτώματα κατάθλιψης κατά την διάρκεια της τελευταίας βδομάδας της εγκυμοσύνης όπως νιώθοντας θλίψη ,λύπη, άλλοι έκλαιγαν , άλλοι είχαν και σωματικά συμπτώματα όπως και τη σύζυγο τους. Σε περίληψη παρατηρήθηκε ότι η εγκυμοσύνη και η γέννηση του παιδιού έχει βαθύτατες επιδράσεις την ανδρική ψυχολογική λειτουργία και ευημερία. Τα συμπεράσματα τα οποία έβγαλαν οι ερευνητές ήταν ότι όχι μόνο για τις μητέρες αλλά και για τους πατέρες υπάρχει ανάγκη για προσαρμογή στον πατρικό τους ρόλο και επίσης για να μπορέσουν να το καταλάβουν αυτό είναι σημαντικό να μην συγκεντρωθούν σ’ ένα από τους τομείς αλλά να τα μελετήσουν όλα.

Το 2002 στο Λονδίνο έγινε μια άλλη μεγάλη εθνογραφική μελέτη της μετάβασης των ανδρών στην πατρότητα και συζητήθηκαν οι εμπειρίες των ανδρών για την επιβεβαίωση της εγκυμοσύνης από τον Jan Dramer(2002). Πήραν μέρος ένα μείγμα από πρωτάρηδες αλλά και έμπειρους πατέρες οι οποίοι διαλέχτηκαν από τα μαθήματα της προγεννητικής φροντίδας. Διεξήχθησαν τρεις συνεντεύξεις σε 3 περιπτώσεις ,2 κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και μία φορά μετά τον τοκετό. Διαφάνηκε ότι οι εμπειρίες των ανδρών στην αρχή της εγκυμοσύνης σημαδεύτηκαν πειστικά με την ανάμιξη τους στην διαδικασία της επιβεβαίωσης και αυτή η δραστηριότητα τους έδωσε την είσοδο σε μία φυσική διάσταση βοηθώντας τους να προπορευτούν στην ανάμιξη της εγκυμοσύνης και να διαμορφώσουν από πολύ νωρίς την μετάβαση τους στην πατρότητα. Ακόμη οι άνδρες βίωσαν την εμπειρία της αίσθησης το να μένουν στο περιθώριο και ανέφεραν ότι συνεχώς ένιωθαν την απόσταση από την εγκυμοσύνη και ως ακολούθως κι από το μωρό τους.

3.2.   Συναισθήματα των πατέρων στην εγκυμοσύνη και τοκετό.

Η στάση όλο και περισσότερων ανδρών απέναντι στη πατρότητα, τα τελευταία χρόνια, αποκαλύπτει μια όμορφη διάσταση τρυφερότητας και ευαισθησίας και την επιθυμία τους να συμμετέχουν πρακτικά και συναισθηματικά στη σχέση τους με το παιδί, ήδη από τις πρώτες ενδείξεις της κύησης (Franzia ,2006).

Τα συναισθήματα του πατέρα αμφιταλαντεύονται ,όπως και της μητέρας μεταξύ χαράς και ανυπομονησίας για τον ερχομό του παιδιού αλλά και αγωνίας και φόβου για την υγεία του παιδιού και της συντρόφου τους, για την ικανότητα να αναλάβουν τον πατρικό ρόλο και πέραν αυτού για τις κοινωνικό-οικονομικές προκλήσεις που θα έχουν να αντιμετωπίσουν καθώς η οικογένεια τους μεγαλώνει (Δημητρίου-Χ» Νεοψύτου, 2001).

Σε μελέτη που διεξήχθηκε στη Νέα Ζηλανδία το 2002 από τους Cage και Kirk διαφάνηκε κατά πόσο είναι έτοιμοι οι πατέρες και αν έχουν την αίσθηση του νέου τους ρόλου. Και αυτή η μελέτη είναι ποιοτική με ανοικτού τύπου ερωτήσεις για τη διαδικασία μετάβασης στη πατρότητα.

Όσο αφορά τη συναισθηματική πτυχή οι άνδρες δεν μπόρεσαν να προετοιμαστούν πραγματικά. Οι περισσότεροι εξέφρασαν την επιθυμία να αναπτύξουν την συναισθηματική επικοινωνία με το παιδί του. Οι πατέρες παραδέκτηκαν το γεγονός ότι στη σημερινή εποχή τα συναισθήματα τους. Άλλοι είπαν πως κάνοντας παιδιά θα μπορούσαν να γεφυρώσουν το συναισθηματικό κενό μεταξύ αυτών και των πατέρων τους.

Οι Deater-Deckard και συνεργάτες (.1998) επιχείρησαν να διερευνήσουν κατά πόσο παθαίναν οι πατέρες κατάθλιψη κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και το ρόλο των στρεσσογόνων καταστάσεων, την κοινωνική και συναισθηματική στήριξη ,τη σχέση του ζευγαριού και τον κοινωνικοοικονομικό παράγoντα H έρευνα έλαβε μέρος στη Αγγλία με 7,078 συμμετοχές και ήταν ποσοτική. Διαφάνηκε πως οι άνδρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είχαν μεγάλο ποσοστό να πάθουν κατάθλιψη αν είχε και η μητέρα. Επίσης οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, με λιγότερη εκπαίδευση, μειωμένη κοινωνική στήριξη και οι κακές σχέσεις του ζευγαριού, αύξαναν το ποσοστό της κατάθλιψης στους πατέρες.         Ακόμη πατέρες που ζούσαν με θετή οικογένεια και σύντροφοι ανύπαντρων μητέρων είχαν περισσότερα καταθλιπτικά συμπτώματα από πατέρες σε παραδοσιακή οικογένεια.

Σε μια άλλη έρευνα το 1998 των Somers-Smith εξέτασε τα συναισθήματα και τις σκέψεις των πατέρων όσο αφορά το ρόλο τους σαν συμπαραστάτες κατα την εγκυμοσύνη και τοκετό των συντρόφων τους. Η έρευνα πήρε   μέρος στην Αγγλία και ήταν ποιοτική. Πήραν μέρος πρωτότοκοι γονείς. Από τα 13 ζευγάρια που ρωτήθηκαν 8 τελικά συμμετείχαν. Οι περισσότεροι άνδρες φοβούνταν και είχαν άγχος για την διάρκεια του τοκετού, αν θα μπορούσαν να αντεπεξέλθουν ή όχι. Οι περισσότεροι αποφάσισαν να είναι κοντά στη σύντροφο τους όταν θα έφτανε εκείνη η στιγμή. Πίστευαν ότι η παρουσία τους εκεί ήταν σημαντική και θα ήταν αφύσικο να μην ζήσουν μαζί την εμπειρία του τοκετού. Οι φόβοι τους κατά την διάρκεια όλης της εγκυμοσύνης επικεντρώνονται στο τοκετό, αν θα λιποθυμήσουν ,αν θα πανικοβληθούν και αν θα κρατήσουν την ψυχραιμία τους. Οι Shapiro(1987) και Mercer( 1988) στη Sommer-Smith (1998) διαπίστωσαν ότι οι άνδρες κρατούν τους φόβους τους για τον εαυτό τους, ίσως γιατί δεν θέλουν να ανησυχήσουν την σύντροφο τους. Για αρκετούς άνδρες αυτό έχει κατάλοιπα από την παιδική ή εφηβική τους ηλικία που δεν τους επιτρεπόταν να εκφράζουν τα συναισθήματα τους (Bryant 1985 στη Sommer-Smith).Ot Shapiro&Mercer στη Sommer-Smith(1998) εξηγούν τα πιο πάνω ότι οφείλονται στη κουλτούρα που έχουν μεγαλώσει, η οποία ναι μεν επιτρέπει στις γυναίκες να εκφράζονται, αλλά στους άνδρες όχι.

Σε μελέτη που διεξήχθηκε στη Σουηδία από τους Fiηηbogattir, Svalenius και Persson το 2002 μετά από συνέντευξη των πρωτοαναμενόμενων πατέρων διαφάνηκε ότι ο μέλλον πατέρας είναι ευάλωτος σε ένα αριθμό κοινωνικών και ψυχολογικών αλλαγών που εμφανίζονται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και υπήρξαν οκτώ κατηγορίες συναισθημάτων οι οποίες οδήγησαν σε μια κατηγορία-πυρήνα η οποία ονομάστηκε «Η ώρα της μετάβασης ». Από αυτά τα συναισθήματα τα οποία εξέφρασαν οι μέλλον πατέρες βγήκαν πολλά συμπεράσματα, όπως για παράδειγμα στο τέλος της εγκυμοσύνης ένιωσαν τη σχέση τους να γίνεται πιο δυνατή καθόλη την διάρκεια της εγκυμοσύνης, ότι έπρεπε να έχουν την ίδια στήριξη με την έγκυο σύντροφο τους και ότι οι μαίες επίσης έπρεπε να δίνουν περισσότερη σημασία στις ανάγκες του πατέρα, έτσι ώστε όλοι οι άνδρες να νιώθουν σύνδεση σε κάποιο βαθμό με το μωρό τους προς το τέλος της εγκυμοσύνης.

3.3    Ο ρόλος της Μαίας όσο αφορά τον πατέρα.

Αναμφισβήτητα ο ρόλος της μαίας κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού και της λοχείας είναι πολύ σημαντικός σε ότι αφορά την αναγνώριση του πατρικού ρόλου ως πρωταρχικού, την ενδυνάμωση της σχέσης του ζευγαριού και την δημιουργία βάσεων για υγιείς οικογενειακούς δεσμούς .0 υποψήφιος πατέρας γνωρίζοντας περισσότερα πράγματα είναι πια έτοιμος και ικανός να αντεπεξέλθει σε τυχόν δυσκολίες. Είναι πιο ήρεμος ,πιο τρυφερός και ο ρόλος του γίνεται πρωταγωνιστικός και υποστηρικτικός για όλους μας. Δεν είναι λίγες οι φορές που ο μέλλον           

πατέρας δίνει πληροφορίες εξαιρετικής σημασίας στη μαία και την βοηθά στο δύσκολο έργο της επικοινωνίας που χτίζουν μαζί με τη μέλλουσα μητέρα(Φρουδάκη,2004).

Σύμφωνα με την Olssom et al (1996) οι μελλοντικοί πατεράδες φαίνονται σαν παράξενοι επισκέπτες στον κόσμο της εγκύου γυναίκας. Έτσι η μαία πρέπει να συμβάλει ώστε οι μελλοντικοί πατεράδες να νιώσουν προσκαλεσμένοι σ’ αυτό το ταξίδι της εγκυμοσύνης και τοκετού και να καλωσορίζονται σαν φυσικά μέλη της οικογένειας. Είναι απαραίτητο μέσα από τα μαθήματα προγεννητικής φροντίδας που γίνονται από τις μαίες να ενδυναμώνετε η ταυτότητα του συζύγου σαν μέλλοντα πατέρα έτσι ώστε να αποφεύγεται η περιθωριοποίηση του.

Πρόσφατα ερευνητές και πεπειραμένοι άρχισαν να αναγνωρίζουν τον ρόλο του άνδρα και τις στάσεις του πιο πολύ.(Greenha1gh et al,2000, Liukkonen and ν ehvilainen - Julkunen, 1997 ,Rykowska- Pierzchala et al, 2001, Turan et al,2001).

Σε μια έρευνα όσο αφορά την ανάμιξη του πατέρα στην εγκυμοσύνη και τοκετό στο Ηνωμένο Βασίλειο που έγινε από τους Singh and Newbury το 1999 εξετάστηκε το θέμα πως νιώθουν οι άνδρες για τις πληροφορίες και την στήριξη που παίρνουν από τις μαίες κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης του τοκετού και μετά τον τοκετό. Στάλθηκαν ερωτηματολόγια σε γυναίκες που επιλέγηκαν τυχαία από μια εμπορική εταιρεία ήταν στο τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης τους και τους ζητήθηκε να δώσουν τα ερωτηματολόγια στους συζύγους τους να τα συμπληρώσουν. Το 37% των ερωτηματολογίων επιστράφηκαν και 817 άνδρες ανταποκρίθηκαν οι οποίοι ήταν ηλικίας από 17 μέχρι 57 χρονών. Έξι μήνες μετά στάλθηκαν άλλα ερωτηματολόγια και 463 άνδρες απάντησαν δίνοντας ένα ποσοστό ανταπόκρισης του 57%. Εννέα στους δέκα άνδρες οι οποίοι επισκέφθηκαν το νοσοκομείο με την σύντροφο τους ήρθαν σε επαφή με την μαία τουλάχιστο μία φορά κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Το αποτέλεσμα της έρευνας έδειξε ότι αναμιγνύοντας τους άνδρες στην εγκυμοσύνη και τον τοκετό υπάρχουν θετικά οφέλη στους ίδιους τους άνδρες, στις γυναίκες τους αλλά και στα παιδιά τους.

Οι μαίες χρειάζεται να αναγνωρίσουν το ρόλο του πατέρα ως πρωταρχικού και να ενθαρρύνουν τον πατέρα να συμμετέχει στα διάφορα σεμινάρια ψυχοπροφύλαξης που υπάρχουν. Μέσα από. αυτά τα σεμινάρια ο πατέρας συνειδητοποιεί τις ανάγκες της συντρόφου του, μαθαίνει τις αναπνοές που γίνονται κατά τη διάρκεια του τοκετού, καθώς και μεθόδους μασάζ και χαλάρωσης. Έτσι οι άνδρες που συμμετείχαν στα σεμινάρια αυτά συνειδητά

και υπεύθυνα συμμετέχουν και στη διαδικασία του τοκετού (Βασδεκη- Γκαβαζόζη ,2006).

4.      ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ

Σκοπός της κριτικής αξιολόγησης είναι να προσδιορίσει το αντικείμενο της προσπάθειας του ερευνητή, να αξιολογηθούν οι στρατηγικές που χρησιμοποίησε κάτω από το φως των περιορισμών της μελέτης (Σαχίνη- Καρδάση ,2000)

Από τις περισσότερες έρευνες που έγιναν διαφάνηκε ότι οι περισσότεροι πατέρες θέλουν να συνεισφέρουν στην εγκυμοσύνη της συντρόφου τους. Οι έρευνες που έγιναν δεν ήταν μόνο από τις ευρωπαϊκές χώρες άλλα και από την Αυστραλία, Αμερική, Νέα Ζηλανδία καθώς και Τουρκία.

Συγκεκριμένα ο Turan (2001) και συνεργάτες διαφάνηκε ότι παρόλα τα προβλήματα που υπήρχαν στη διεξαγωγή της έρευνας λόγω κουλτούρας οι πατέρες ήθελαν να συμμετέχουν στα προγράμματα της προγεννητικής. Οι περισσότεροι πίστευαν πως η εγκυμοσύνη είναι ένα καθαρά γυναικείο θέμα και ένιωθαν άβολα να συμμετέχουν.

Οι περισσότερες έρευνες που έγιναν σχετικές με το θέμα πατρότητα και εγκυμοσύνη ήταν ποιοτικές εκτός από ορισμένες που ήταν ποσοτικές. Οι μεν αξιολογούσαν συναισθήματα και εμπειρίες των πατέρων ενώ οι δε ασχολούνται κυρίως με την υγεία (σωματική και ψυχική).

Από τις έρευνες διαφάνηκε πόση ανάγκη έχουν οι πατέρες από τις ομάδες υγείας να τους κατευθύνουν και να τους συμβουλεύουν καθώς επίσης την ανάγκη για περισσότερη έρευνα πάνω σ’ αυτό το θέμα.

Το δείγμα των πατέρων στις έρευνες ήταν μικρό και ίσως αν το δείγμα ήταν μεγαλύτερο θα ήταν πιο αντιπροσωπευτικό.

5.     ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

5.1    ΣΚΟΠΟΣ- ΚΥΡΙΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ

Να διερευνηθούν οι εμπειρίες και τα συναισθήματα που βιώνει ο πατέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και την αντίληψη του ρόλου του.

5.2    ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ-ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑΣ

Για μπορούν να απαντηθούν τα ερωτήματα και ο σκοπός της ερευνητικής πρότασης θα χρησιμοποιηθεί η ποιοτική ερευνητική προσέγγιση.

Στη ποιοτική  ερευνητική μέθοδο, τα δεδομένα μετρούνται σε ονομαστικό επίπεδο με κάποια μέθοδο που τα κατατάσσει σε ομάδες και κατηγορίες που περιέχουν δεδομένα του ιδίου είδους πχ φυλή, φύλο. Στοχεύουν στη κατανόηση των ανθρώπων. Συμπεριλαμβάνουν παρατήρηση, συνέντευξη, μελέτη περίπτωσης, βιογραφικά ιστορικά και ανασκόπηση τεκμηρίων που στηρίζονται στη άμεση πληροφόρηση κάτω από φυσικές συνθήκες (Σαχίνη-Καρδάση ,2000).

Οι λόγοι που οδήγησαν στην επιλογή της μεθόδου αυτής είναι:

~ Μέσα από τη προσέγγιση αυτή τα βιώματα, οι εμπειρίες ,τα συναισθήματα και η αντίληψη του ρόλου των πατέρων θα διερευνηθούν σε βάθος και θα καταγραφούν, αφού πρώτα αναλυθούν.

~ Οι ερωτήσεις που δίνονται σε μια ποιοτική μελέτη είναι ανοικτού τύπου, οι συμμετέχοντες δεσμεύονται να απαντήσουν τις ερωτήσεις των συνεντεύξεων. Η υποκειμενικότητα, το πως αντιλαμβάνεται το νόημα ένα άτομο είναι χαρακτηριστικά μιας ποιοτικής μελέτης.

~ Η ποιοτική έρευνα είναι ολιστική και πραγματεύεται τον άνθρωπο σαν σύνολο και ιδιαίτερα τον εσωτερικό κόσμο του. Στηρίζεται στην αντίληψη ότι δεν είναι δυνατό να αποκτηθεί έγκυρη γνώση για τους ανθρώπους χωρίς την εις βάθος διερεύνηση και περιγραφή της

ανθρώπινης εμπειρίας από τα ίδια τα άτομα που την βιώνουν (Flinders &Mills, 1993)

5.3    ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ – ΔΕΙΓΜΑ – ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ  

Πληθυσμός μιας μελέτης είναι όλα τα δυνατά μέλη της Ομάδας που θα μελετηθεί. Είναι δηλαδή η κατηγορία ατόμων με κοινά χαρακτηριστικά (Δημητρόπουλος, 2001).Οι ερευνητές που διεξάγουν ποιοτικές μελέτες συνήθως χρησιμοποιούν μικρά δείγματα, μη τυχαία, επειδή οι ποιοτικές έρευνες δεν στοχεύουν στη μέτρηση γνωρισμάτων και σχέσεων στο γενικό πληθυσμό. Κύριος σκοπός της ποιοτικής μελέτης είναι η ανακάλυψη νοήματος γενίκευση των αποτελεσμάτων, δεν είναι στόχος ή το βασικό καθοδηγητικό κριτήριο (Motse,1991).

Ο πληθυσμός που θα χρησιμοποιηθεί στην έρευνα αυτή είναι πατέρες ηλικίας 25-30 ετών που παρακολουθούν τα μαθήματα προγεννητικής φροντίδας  στο Μακάρειο  Noσοκομείο στη Λευκωσία. Πρoϋπόθεση απαραίτητη, οι πατέρες να είναι πρωτότοκοι και οι  σύντροφοι τους να βρίσκονται στη 20-34 εβδομάδα κυήσεως. Η χρονική περίοδος που θα χρησιμοποιηθεί είναι οι μήνες από τον Σεπτέμβρη μέχρι τον Νοέμβρη στη Κλινική προγεννητικής φροντίδας στο Μακάρειο νοσοκομείο στη Λευκωσίας.

Δείγμα είναι ένα μέρος του πληθυσμού της ερευνητικής μελέτης (Σαχίνη-Kαρδάση, 2000). Επειδή όλα τα μέλη του ειδικού, πληθυσμού δεν είναι εφικτή διαλέγεται το δείγμα. Από το δείγμα ο ερευνητής είναι σε θέση να συμπεράνει ότι τα αποτελέσματα της μελέτης του μπορούν να γενικευτούν σ’όλο το πληθυσμό(Δημητρόπουλος, 2001).

Οι ερευνητές που διεξάγουν μελέτες συνήθως, χρησιμοποιούν μικρά δείγματα, μη τυχαία, επειδή οι ποιοτικές έρευνες δεν στοχεύουν στη μέτρηση γνωρισμάτων και σχέσεων στο γενικό πληθυσμό. Κύριος σκοπός της ποιοτικής μελέτης είναι, η, ανακάλυψη νοήματος γενίκευση των αποτελεσμάτων, δεν είναι στόχος ή το βασικό, καθοδηγητικό κριτήριο (Morse,)991). Θα γίνει προσπάθεια να, παρθεί συνέντευξη από 10-15 άτομα! καθώς, να, υπάρχουν όσο το δυνατό διαφορετικές θρησκείες και εθνικότητες για να είναι πιο  αντικειμενικά  τα αποτελέσματα.

Η δειγματοληψία αποτελεί ένα ζωτικό μέρος της ερευνητικής διαδικασίας και οι στρατηγικές του δείγματος επηρεάζουν τα αποτελέσματα και την ερμηνεία τους από τον ερευνητή(Σαχίνη- Καρδάση,2000). Στη πορεία των καθημερινών μας δραστηριοτήτων συγκεντρώνουμε πληροφορίες, παίρνουμε αποφάσεις και διατυπώνουμε προβλέψεις μέσω διαδικασιών δειγματοληψίας(Σαχίνη- Καρδάση,2004)

Συνήθως η δειγματοληψία περιλαμβάνει τρεις ενέργειες α) τον καθορισμό του πληθυσμού β)την επιλογή του δείγματος γ)τον υπολογισμό των παραμέτρων του πληθυσμού με βάση το δείγμα(Παπαναστασίου,1996). Στη έρευνα θα χρησιμοποιηθεί η απλή τυχαία δειγματοληψία.

5.4.   ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ

ΟΙ συνεντεύξεις που περιλαμβάνουν ανοικτού τύπου ερωτήσεις θα χρησιμοποιηθούν για τη συγκέντρωση των αναγκαίων δεδομένων .Η ποιοτική συνέντευξη είναι μια δομημένη συνομιλία με συγκεκριμένο σκοπό και η οποία χαρακτηρίζεται συνήθως από μαγνητοφωνημένη και προφορική καταγραφή δεδομένων και χρήση οδηγού συνέντευξης παρά ένα άκαμπτο κατάλογο ερωτήσεων

Για τη συλλογή δεδομένων καταρτίστηκε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο αποτελείται από ερωτήσεις που χρησιμοποιήθηκαν από τους ερευνητές Cage&Kirk (2002), Somers-Smith (1998), Gjerdingen & Center (2003), Hallgren et all (1999) και είναι εγκεκριμένα από τα εκάστοτε συμβούλια και είναι αξιόπιστα και έγκυρα.

Θα γίνει ημι-δομημένο δρομολόγιο συνέντευξης με το οποίο παρέχεται σημαντική ελευθερία στον συνεντεύκτη για να τροποποιεί τη διαδικασία καθ’ οδόν.

Οι συνεντεύξεις θα είναι ξεχωριστά ανά άτομο για να υπάρχει διακριτικότητα και θα διαρκούν πενήντα λεπτά. Θα γίνουν μετά τα μαθήματα προγεννητικής φροντίδας ή κατά την αναμονή στον χώρο του Κέντρου προγεννητικής Φροντίδας μετά από συνεννόηση. Η συνεντεύξεις θα ολοκληρωθούν μέσα σε ένα χρονικό όριο των τριών μηνών. (Παρ.1 σελ. 28)

5.5    ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ – ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ 

Αναφέρεται στη μαρτυρία ότι το όργανο μετρά πραγματικά ότι προτίθεται να μετρήσει. Η αξιοπιστία είναι απαραίτητη για τη εγκυρότητα ενός οργάνου και αναφέρεται στη συνέπεια και στην ακρίβεια των τιμών που παίρνονται στη μέτρηση (Σαχίνη- Καρδάση ,2000).

Το πιο κάτω ερωτηματολόγιο (παράρτημα 1) έχει παρθεί και επεξεργαστεί για να ισχύει στη κυπριακή πραγματικότητα από τέσσερα διαφορετικά ερωτηματολόγια που έχουν διεξαχθεί στη Αμερική, Σουηδία, Αγγλία και Νέα Ζηλανδία. Όλα τα ερωτηματολόγια είναι εγκριμένα από τα εκάστοτε Νοσοκομεία ή επιτροπές ερευνών. Επίσης θα παρθεί άδεια από τη διοίκηση του νοσοκομείου για να διεξαχθεί η έρευνα χωρίς προβλήματα.

Θα γίνει πιλοτική μελέτη και θα γίνουν διάφορα τεστ. Το τεστ σημαίνει αξιόπιστη δοκιμασία, τα οποία παρέχουν τη δυνατότητα διάταξης των υποκειμένων σύμφωνα με κάποιο κριτήριο και τοποθέτησής τους σε ένα πληθυσμό επακριβώς καθορισμένο. Είναι αντικειμενικά μέσα συλλογής δεδομένων και μετρούν μόνο μία μεταβλητή. Υπάρχουν διάφορα είδη τεστ. Τα τεστ στάσεων, κινήτρων επίδοσης, προσωπικότητας κτλ. Το mental measurement yearbook δίνει λεπτομερείς πληροφορίες για τα τεστ ως προς τη μορφή τους, τις τιμές, τους εκδότες καθώς και αναφορές άρθρων στα οποία γίνεται κριτική ανασκόπηση των διάφορων τεστ.

Τα τεστ είναι πολύ διαδεδομένα στην Αμερική και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και θεωρούνται ότι είναι από τα πιο χρήσιμα όργανα στην έρευνα. Μερικές από τις χρήσεις των τεστ είναι η αξιολόγηση εκπαιδευτικών, η επιλογή υποψηφίων, η καθοδήγηση, η ταξινόμηση υποκειμένων κτλ. (Παπαναστασίου,1996)

5.6    ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ

Για την ανεύρεση δυνατών και αδύνατων σημείων του σχεδίου της μελέτης και την αξιολόγηση για αξιοπιστία και εγκυρότητα των εργαλείων συλλογής και ανάλυσης δεδομένων θα διεξαχθεί δοκιμαστική μελέτη . Τα πλεονεκτήματα της πιλοτική ς μελέτης είναι:

·        επιτρέπει προκαταρτικό έλεγχο των υποθέσεων αν είναι κατανοητές ή αν χρειάζονται περαιτέρω διευκρινίσεις.

·        Συχνά παρουσιάζει ιδέες και διαδικασίες που δεν λήφθηκαν υπόψη προηγουμένως.

·        Μπορεί να γλιτώσει χρόνο και χρήματα αν τελικά η πρόταση που φαινόταν πολύ υποσχόμενη δεν μπορεί να ερευνηθεί (Borg &Gall ,1989).

Για τις ανάγκες της μελέτης θα επιλεγούν με τυχαία δειγματοληψία δύο πατέρες και μετά την συμπλήρωση του ερωτηματολογίου οι πατέρες θα κληθούν να απαντήσουν σε μερικές ερωτήσεις όπως: . Οι ερωτήσεις ήταν κατανοητές;

·        Υπήρχαν αμφιλεγόμενες ; Ποιες και γιατί;

·        Υπάρχει κάποια ερώτηση που δεν επιθυμείς να απαντήσεις;

·        Υπάρχουν ερωτήσεις στο συγκεκριμένο θέμα που έχουν παραλειφθεί

·        Η όλη εμφάνιση του ερωτηματολογίου σε ικανοποιεί; (Παπαναστασίου,1996)

·        Οι πατέρες αυτοί αποκλείονται από τη έρευνα που θα διεξαχθεί. .

5.7       ΣΥΛΛΟΓΗ  ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΤΟ δεύτερο στάδιο μετά την είσοδο του ερευνητή στο πεδίο έρευνας είναι η συλλογή δεδομένων. Αυτή διαμορφώνεται από τα θέματα και υποθέσεις που αναπτύσσονται στη πορεία εκτέλεσης της ποιοτικής ανάλυσης ( Σαχίνη- Καρδάση ,2000).

Για τη συλλογή των απαραίτητων πληροφοριών από το επιλεγμένο δείγμα θα γίνει χρήση ενός ερωτηματολογίου και συνέντευξης από τους πατέρες.

Η συνέντευξη είναι η μέθοδος συλλογής δεδομένων στην οποία ο συζητητής κάνει ερωτήσεις στον αποκριτή σε ζωντανή επικοινωνία μ’ αυτόν ( Σαχίνη-Καρδάση ,2000).

Οι συνεντεύξεις θα γίνονται σε ήσυχο δωμάτιο στο Μακάρειο νοσοκομείο όπου θα μπορούν οι πατέρες να αποκαλύψουν πληροφορίες πιο εύκολα.

Θα γίνει χρήση μαγνητοφώνου για πιο σωστή ανάλυση, θα γίνει μεταγραφή των πληροφοριών σε σύντομο χρονικό διάστημα για να διασφαλιστεί η ορθότητα και η ακρίβεια τους.

5.8       ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

Η τήρηση των δεοντολογικών αρχών είναι υποχρέωση και επιβάλλεται τόσο δεοντολογικά όσο και από πλευράς νομοθεσίας ( Cormack, 1996). Στη έρευνα αυτή ,η συμμετοχή των ατόμων θα είναι σε εθελοντική βάση και με γραπτή συγκατάθεση των συμμετεχόντων, αφού ενημερωθούν με ακρίβεια πάνω στο θέμα της έρευνας και το σκοπό της. Θα διαβεβαιωθούν οι συμμετέχοντες ότι θα διατηρηθεί η ανωνυμία και η εχεμύθεια.

Οι συμμετέχοντες δικαιούνται να αρνηθούν να συμμετάσχουν ή ακόμα να διακόψουν τη συμμέτοχη τους όποτε θέλουν, χωρίς να έχει αυτό καμιά επίπτωση σ’αυτούς (Bums&Grove ,2001). Θα υπάρχει διαβεβαίωση γραπτή ότι η εμπιστευτικότητα θα διασφαλισθεί. Επίσης θα υπάρχει ενυπόγραψη συγκατάθεση από τους πατέρες ότι θα απαντήσουν τα ερωτηματολόγια και θα ηχογραφηθούν. Προσεκτική λήψη πληροφοριών, αποφυγή ανάκρισης και επίδειξη σεβασμού σε αυτά που λέει.

Σε άλλες χώρες υπάρχουν ερευνητικές επιτροπές που εξετάζουν τα δεοντολογικά θέματα των ερευνών. Στη Κύπρο η δεοντολογική έγκριση και άδεια θα παρθεί από το Υπουργείο Υγείας και θα ενημερωθεί το Μακάρειο Νοσοκομείο στη Λευκωσία ,που θα διεξαχθεί η έρευνα.

5.9    ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Η ανάλυση των δεδομένων που θα συγκεντρωθούν θεωρείται ένα σημαντικό μέρος της ερευνητικής πρότασης .Σύμφωνα με την Σαχίνη- Καρδάση (2000) ο ερευνητής έρχεται αντιμέτωπος να βγάλει νόημα από τη μάζα των ετερογενών αυτών δεδομένων .Για να γίνει αυτό χρειάζεται να καθοριστεί μια σειρά ώστε τα δεδομένα να μπορούν να συνδεθούν, να ερμηνευτούν και να μεταδοθούν σε μία ερευνητική πρόταση (Polit & Hugler,1997). Λόγω της μεγάλης ποσότητας πληροφοριών στην ποιοτική έρευνα, η ανάλυση τους καθίσταται δυσκολότερη και πιο χρονοβόρα από ότι στην ποσοτική (Dempscy& Dempscy,1996). Σύμφωνα με την Mariano (1995) η ανάλυση δεδομένων θεωρείται επιστημονική μέθοδος που απαιτεί κριτική σκέψη μαζί με συναισθηματισμό και διανοητικό πνεύμα .Οι Leasure και Allen (1995) θεωρούν την ανάλυση των δεδομένων σαν την προσπάθεια του ερευνητή να ανακαλύψει τι σημαίνουν και πιο είναι το νόημα του φαινομένου που ερευνάται.

Όλες οι συνεντεύξεις θα αντιγραφούν και τα δεδομένα θα επεξεργαστούν και θα αναλυθούν. Θα γίνει επίσης ελεύθερος σχολιασμός και αξιολόγηση των διαφόρων αποτελεσμάτων αφού θα παρατίθενται αυτούσια αποσπάσματα από τις απαντήσεις των ερωτηθέντων.

Στην έρευνα αυτή θα χρησιμοποιηθεί το στατιστικό πακέτο SPSS (Statical Package for Social Science) το οποίο δίνει την δυνατότητα περιγραφικής στατιστικής αλλά και ανάλυση δεδομένων της έρευνας όπως πχ. ανάλυση κατανομών συχνότητας, συσχέτιση ς, πολλαπλή εξάρτηση (Σαχίνη- Καρδάση, 2000).

5.10  ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ

Οι αδυναμίες της έρευνας περιστρέφονται κυρίως γύρω από τη ποιοτική  μέθοδο που θα παρθεί η συνέντευξη. Η γενίκευση των αποτελεσμάτων της έρευνας είναι δύσκολο να διαφανεί λόγω του μικρού αριθμού ατόμων που λαμβάνουν μέρος. Επίσης τα δεδομένα που συλλέγονται από τις συνεντεύξεις δεν προσφέρονται για εις βάθος στατιστικές επεξεργασίες. Η συλλογή και ανάλυση των δεδομένων χρειάζεται πολύ χρόνο. Απαιτείται από αυτόν που διεξάγει την συνέντευξη πείρα και επαρκείς δεξιότητες αλλά και γνώσεις επειδή μπορεί άθελά του να πέσει σε λάθη, να ασκήσει πιέσεις και να μετατρέψει σε ανάκριση, να υποβάλει στους συμμετέχοντες τα δικά του πιστεύω και προκαταλήψεις ή ακόμη να δημιουργήσει παρεκκλίσεις από την καθορισμένη πορεία της συνέντευξης καθώς αυτή προχωρεί. (Σαχίνη-Kαρδάση ,2000).

Αν η συνέντευξη διεξαχθεί σωστά μπορεί να δώσει πλούσιο υλικό και πληροφορίες που μια ποσοτική έρευνα δεν μπορεί να δώσει.

Με τη μαγνητοφώνηση της συνέντευξης υπάρχει το πλεονέκτημα ότι αποτυπώνεται ολόκληρο το περιεχόμενο της αλλά από τη άλλη απαιτεί χρονοβόρα διαδικασία για τη απομαγνητοφώνηση και τη κωδικοποίηση των απαντήσεων (Δημητρόπουλος ,2001). Επίσης με τη χρήση μαγνητοφώνου παρακινεί τα άτομα να κάνουν σχόλια που δεν θα έκαναν σ’ένα ανώνυμο ερωτηματολόγιο.

Επειδή η έρευνα θα γίνει μόνο στο Μακάρειο νοσοκομείο στη Λευκωσία και το δείγμα των ανδρών είναι λίγο δεν θα είναι αντιπροσωπευτικό.

5.11  ΔΙΑΣΠΟΡΑ

Οι Polit & Hungler (1997), υποστηρίζουν ότι το έργο του ερευνητή δεν συμπληρώνεται μέχρι να δημοσιευτούν τα αποτελέσματα της έρευνας. Εξάλλου, σύμφωνα με τη Σαχίνη-Καρδάση (2000) τα αποτελέσματα μιας έρευνας έχουν μικρή αξία για την επιστημονική κοινότητα και τους διάφορους σχετικούς ή αρμόδιους φορείς ή αρχές αν δε δημοσιοποιηθούν ή ανακοινωθούν στα μέλη της.

Γι’ αυτό θα ετοιμαστεί ερευνητική έκθεση η οποία θα συνοψίσει τα πλέον σημαντικά σημεία της προτεινόμενης μελέτης ,όταν τα αποτελέσματα συγκεντρωθούν και αναλυθούν και εξαχθούν τα πορίσματα. Θα αποσταλεί αρχικά στο Υπουργείο Υγείας, στη διοίκηση της Νοσηλευτικής Σχολής, στις βιβλιοθήκες των -νοσοκομείων και της Νοσηλευτικής Σχολής, στην Κλινική Προγεννητικής Φροντίδας ,στο Τμήμα Τοκετών και στα Μαιευτήρια του Νοσοκομείου Αρχ. Μακάρειου στη Λευκωσία.

Ακολούθως, πρόθεση της νοσηλεύτριας είναι να δημοσιεύσει την έρευνα της σε κάποιο έγκυρο περιοδικό δημόσιας υγείας ή νοσηλευτικής και να ανακοινώσει τα αποτελέσματα και τα πορίσματα της προτεινόμενης έρευνας της σε κάποιο Συνέδριο νοσηλευτικής και Μαιευτικής και στα μαθήματα Προγεννητικής Φροντίδας.

5.12  ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

ΤΟ χρονοδιάγραμμα εκπληρώνει δύο κύριους στόχους:

Α) Να γνωρίσει ο αναγνώστης τη ροή των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τη έρευνα και

Β) Να είναι μαρτυρία ότι έγινε προσεκτική μελέτη για τη προτεινόμενη έρευνα (Σαχίνη-Καρδάση ,2000).

Το χρονοδιάγραμμα περιγράψει πότε και πόση διάρκεια θα έχουν ή είχαν τα διάφορα στάδια της μελέτης (Comrmack, 1996). Πιο συγκεκριμένα, το χρονοδιάγραμμα είναι αναγκαίο για το σκοπό της καταχώρησης των δραστηριοτήτων της μελέτης ,του χρόνου που απαιτήθηκε για τη συμπλήρωση κάθε δραστηριότητος των ημερομηνιών δρομολόγησης τους και των ατόμων που είχαν διεκπεραιώσει την κάθε εργασία καθώς και τον χρόνο που χρειάστηκαν (παρ 2. σελ, 29)

5.13  ΚΟΣΤΟΛΟΓΗΣΗ- ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 

Το τμήμα αυτό λέει στον αναγνώστη για τα άτομα που θα χρειαστούν για τη διεξαγωγή της έρευνας και τα έξοδα του σχεδίου. Σκοπός του προϋπολογισμού είναι να γίνει πραγματοποιήσιμη η έρευνα (Σαχίνη- Καρδάση ,2000).

Σύμφωνα με τον Cormac(1996) , ο προϋπολογισμός μιας ερευνητικής πρότασης γίνεται αφού υπολογισθεί με ακρίβεια η ποσότητα και το κόστος του άψυχου και έμψυχου υλικού που θα χρησιμοποιηθεί. (παρ 3. σελ.30)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Γ . ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ

Από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση της ερευνητικής πρότασης διαφάνηκε ότι οι άνδρες που αντιμετωπίζουν τη πατρότητα με θετική σκοπιά βιώνουν τον επικείμενο ερχομό του παιδιού τους σαν ένα γεγονός που θα επισφραγίσει την οικογενειακή τους ευτυχία και θα δώσει περισσότερο νόημα στη ζωή τους. Συμπαραστέκονται και παρακολουθούν με δέος τις αλλαγές που γίνονται στο σώμα της και ανακαλύπτουν μαζί καινούργιες πτυχές στη σχέση τους που γίνεται στενότερη (Δημητρίου –Χ” Νεοφύτου, 2001)

Πολλές γυναίκες δίνουν μεγάλη σημασία στη εμπλοκή του συντρόφου τους  αλλά δυσκολεύονται να τους ενθαρρύνουν. Γι’ αυτό ακριβώς ο ρόλος της μαίας είναι σημαντικός στην αναγνώριση του ρόλου του πατέρα, τη ενδυνάμωση της σχέσης του ζευγαριού και την δημιουργία βάσεων για υγιείς οικογενειακούς δεσμούς. Ο πατέρας χρειάζεται μια θερμή υποδοχή, με σεβασμό και καλή επικοινωνία έτσι ώστε να ενισχυθεί η προσφορά  του( Φρουδάκη ,2005).

Ο μελλοντικός πατέρας όσα περισσότερα γνωρίζει τόσο πιο έτοιμος και ικανός νιώθει να αντεπεξέλθει στις τυχόν δυσκολίες. Είναι πιο ήρεμός, τρυφερός και πολλές  φορές δίνει πληροφορίες στις μαίες,  εξαίρετης σημασίας. Συνεπώς θα ήταν καλά να παρακολουθεί τα μαθήματα προγεννητικής φροντίδας μαζί με τη σύντροφό του, μέσα από τα οποία θα μπορεί να προετοιμασθεί ψυχολογικά και να αποκτήσει επιστημονικές γνώσεις που θα του χρησιμεύσουν για να μπορεί να στηρίξει την σύντροφο του κατά την εγκυμοσύνη, τοκετό αλλά και αργότερα στη φροντίδα του παιδιού τους.

ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ

Μέσα από τη ερευνητική πρόταση διαφάνηκε η ανάγκη να γίνουν παρόμοιες έρευνες (που να εκφράζουν συναισθήματα και εμπειρίες) και στην Κύπρο, προκειμένου να γνωστοποιηθεί στις ομάδες Υγείας και ειδικότερα στις μαίες οι ανάγκες, τα συναισθήματα και ο ρόλος του πάτερα, και με βάση των δεδομένων από τους Κύπριους πατέρες, να ληφθούν μέτρα στήριξης και εμπλοκής τους στη διαδικασία της εγκυμοσύνης, τοκετού και γέννησης του παιδιού τους.

Επίσης οι μαίες σαν επαγγελματίες υγείας χρειάζεται να ερευνούν και να εξετάζουν στρατηγικές, να συλλέγουν χρήσιμες πληροφορίες από τους άνδρες για να μπορούν να τους προετοιμάσουν για το νέο τους ρόλο, την πατρότητα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

Ελληνική

»Αμπάζογλου Γ Χατζηδημητρίου  Χ. (2005)Πατρότητα http://www.childmentalhealth.gr 10/4/06 -

» Βασδέκη Δ.- Ικαβανόζη Β. (2006) Τοκετό, στο σπίτι. Η Σημασία  της συμμετοχής  του άνδρα στην εμπειρία της γέννησης            http://www.eutokia.gr  Ο ρόλος του πατέρα. Έρευνα και νεότερα           δεδομένα στη μαιευτική.  4» διημερίδα 11-12 Μαίου 2006. Σελ.125- 134

»Δημητρίου-Χ»Νεοφύτου      Λ.(2001)Τα έξι πρώτα χρόνια της ζωής.                     Αθήνα: Εκδόσεις Ελληνικά γράμματα.

»Δημητρόπουλος     Ε.(2001)  Εισαγωγή στη  Μεθοδολογία της       Επιστημονικής Έρευνας. Αθήνα: Εκδόσεις  Έλλην

» Καππάτου Α. (1999) Γνωοίστε το Παιδί σαc. Εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί.

» Παπαναστασίου Κ.(1996) Μεθολογία   Εκπαιδευτικής Έρευνας .Λευκωσiα: Εκδόσεις Theopress Ztd.

» Παρασκευόπουλου Ν. Ι (1993) Μεθολογία  επιστnμονικής έρευνας. Τόμος Β .Αθήνα : Αυτοέκδοση.

» Σαχίνη-Καρδάση Α. (1991) Μεθοδολογία  Έρευνας-Εφαρμογές στο χώρο της Υγείας.  Αθήνα: Εκδόσεις Ζυμελ.

~ Σαχίνη-Καρδάση Α (2000) Mεθoλoγία της  έρευνας, .Γ’ Έκδοση.    Αθήνα:Βήτα ιατρικές εκδόσεις.

~ Φρουδάκη Δ. (2005) Η Πατρότητα σε Μεταβατικό στάδιο Ελευθώ              (10) Τεύχος 4, 151-155

~ Eisenberg Α. Και συνεργάτες( 2003) Τι να περιμένεις όταν είσαι            έγκυος, 5^η έκδοση .Αθήνα :Εκδόσεις Διόπτρα.

~ Cole Μ &Cole S.R (2002) Η Ανάπτυcn των Παιδιών .Η αρχή της            Ζωής – Εγκυμοσύνη, Τοκετός, Βρεφική Ηλικία. Αθήνα: Τυπογραφείο Δαρδάκος.

~ Ξένη

~ Bryant Β.Κ. ( 1985) The neίphbοurhοοd walk: sourses of support in middle chidhood στη Sommer-Smith Μ J(1998) Α place _for the partner? Εχectations and experiences of  support during childbirth. Midwifery 15,101-108.

~ Burns,N.and Grove,S.K(2001) The Practice of Nursing Research. Conduct. critique and utilization .4^th edition Philadelphia: W.B. Sunnders Co.

~ Cage J.D, Kirk R. (2002) First Time Fathers: Perceptions of preparedness for Fatherhood. CJNR Vol.34, Νο.4,15-24.

~ Coffman S. Et αll  (1994) Effects  of clarification of  support expectations in prenatal couples Nursing Research 43:111-116 in Somers-Smith Μ): (1999).

~ . Cormack D.F.S ( 1996) The Research Process in Nursing, 3^rd Ed.     Blackwell  Scientific Publications. Oxford

~ Deater-Deckard K.D. και συνεργάτες (1998). Family Structure and Depressive Symtoms in Men Preceding and Following the Birth of a Child. Am J Psychiatry 155:6,818-823

~ Dempsey, P.A. and Dempsey, Α.D(1996). Νursίng : Research.4^th edition. New York Little Brown and Co.

~ Draper J(2002) It’s the first scientific  evidence’s: men’s experience of Pregnancy  confirmation. Journal of Advanced Nursing 39(6),563- 570

» Erikson  E.H. et αl (1986) ex experiences οf childbirth preparation and childbirth. Midwifery 15,6-15

~ Finnbogaelottiv H. ,Svalenius  E.C. και Persson Ε.Κ( 2002) Expectant first – time fathers’  experiences οf pregnancy.  Midwifery 19,96-105

~ Gennaro S (1998) The childbirth experience in Hallgren Α. Et αl (1999) Swedish fathers’ involvement in and experiences οf childbirth .reparation and childbirth. Midwifery 15,6-15

~ Gjerdingen D.K και Center Β.Α. (2003) the Relation of Postpartum Health First- Time Parents’ Prenatal tο Postpartum Changes in Health. and tο Work and Partner Characteristics The Journal of the American Board of Family Practice 16:304-311

~ Hallgren Α. Et αl ( 1999) Swedish fathers’ involvement in and experiences οf childbirth preparation and childbirth. Midwifery 15,6- 15

~ Leasure  D.  Allen  Ρ.Η(1995) Introduction tο the Research process  (chapter 4) ίn Talpot , L.A(1994).Principles and practice of nursing. St Louis ,Missouri: Mosby-year book,inc.

~ Mariano,C. (1995)The Qualitative Research Process In Talpot. LA(1995).Principles and practise of nursing  research. St Louis, Missouri: Mosby-year book, inc.

~ May Κ.Α & Perin SP(1985) Prelude: Pregnancy and Birth in experiences οf childbirth preparation and childbirth. Midwifery 15,6- 15

~ Mercer R.T: etal(1988)Further exploration of maternal and parernal fetal attachment. in Sommer-Smith Μ J:(1998) Α place of  the partner? Εχpectations and experiences οf support during childbirth. Midwifery  15,101-108.

~ Morse C.A. Buist Α. Durkin S.(2000) First time parenthood: influences on pre- and postnatal adjustment in fathers and mothers. Journal of psychosomatic Obstetrics & Gynecology 21:109-120

~ Morse .J.M (1991) Subjects, Respondents, Informants, Participants? Qualitative Health Research 1 (4):403-406

~ Peitz G. Kalicki Β. Fthenakis W.E (1999) Adjustment to the Paternal Role after childbirth. LBS-Family-Study  ‘Transition to Parenthood’.

~ Ροlit! D.E and Hungler B.P(1993)Essentials of nursing research- Method.3^rd edition.Lippincott.

~ Rapael- Leff J (1992) Psychological processes of childbearing, in Hallgren Α. Et aΙ ( 1999) Swedish lathers’ involvement in and experiences of childbirth preparation and childbirth. Midwifery 15,6- 15

~Shapiro J.L. (1987) The expectant  father in Sommer-Smith Μ .J:(1998) Α place for the partner? Εχpectations and experiences οf support during childbirth. Midwifery 15,101-108.

~ Singh D.Newbury Μ (2003)What men think of midwives. Vol 6 Ν02           The official journal of the Royal College of Midwives.

~ Simkin Ρ. & Erikin Μ (1989) Antenatal classes στο Hallgren Α. Εt              aΙ ( 1999) Swedish fathers’  involvement in and experiences οf

childbirth  preparation  and childbirth. MidWifery 15,6-15

~ Sommer – Smith M.J.(1998). A   place for partners? Expectations   and experiences of  support during childbirth.  Midwifery  15,101-108.

~ Turan J.M και συνεργάτες (2001). Includig  Expectant Fathers in Antenatal Educatlon Programmes in Istanbul, Turkey Reproductive Health Matters. Vol.9,No.18, 114-125

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

Παράρτημα 1

Οι ερωτήσεις που θα δοθούν στους πατέρες που παρακολουθούν μαθήματα προγεννητικής φροντίδας είναι οι ακόλουθες:

~ Επάγγελμα. .

~ Εθνικότητα -θρησκεία

~ Ηλικία

~ Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες

~ Γενική υγεία του πατέρα.

~ Τι σημαίνει για σας να είστε πατέρας;(Cage&Κίrk ,2002).

~ Τι κάνετε για προετοιμασθείτε για τη γέννηση του παιδιού σας;

(Cage&Kirk ,2002).

~ Ποσό καλά προετοιμασμένος νιώθετε;( Cage&Kirk, 2002).

~ Θα μπείτε στην αίθουσα τοκετών την ώρα της γέννας; (Somers-Smith,    1998).

~ Νιώθετε πως ξέρετε τι θα κάνετε την ώρα της γέννας; (Somers-Smith, 1998).

~ Ποιοι είναι οι φόβοι και οι αγωνίες σας; (Somers-Smith, 1998).

~ Τι νομίζεται πως χρειάζεται η σύντροφος σας από εσάς; (Somers- Smith, 1998).

~ Σχέση ζευγαριού( Gjerdiηgeη & Ceηter, 2003).

~ Από τις μαίες και το υπόλοιπο προσωmκό υπάρχει στήριξη:( Hallgreη et all, 1999).

~ Σας βοήθησαν να ενδυναμώσετε τις γνώσεις σας σε ότι έχει σχέση με την εγκυμοσύνη;( Hal1greη et all ,1999).

~ Τι γνώμη έχετε για τα μαθήματα που προσφέρονται σε σας και τις συντρόφους σας ;(Hallgreη et all ,1999).

Παράρτημα 2

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Ερευνητικά Καθήκοντα	Άτομα που θα εκτελέσουν τις εργασίες	Αριθμοί εβδομάδων
Εύρεση υλικού και ανασκόπηση Βιβλιογραφίας	Μελετητής	4
Διαμόρφωση δρομολογίου συνέντευξης	Μελετητής	4
Επιλογή δείγματος και εξασφάλιση συγκατάθεσης από τους συμμετέχοντες	Μελετητής	16
Έγκριση από Υπουργείο Υγείας	Μελετητής	1Ο
Συλλογή στοιχείων	Μελετητής	4
Διανομή ερωτηματολογίων	Μελετητής	4
Εισδοχή στοιχείων στον Η.Υ	Μελετητής	2
Ανάλυση δεδομένων	Στατιστικολόγος	4
Συγγραφή και εκτύπωση της έρευνας	Μελετητής	4
Διασπορά αποτελεσμάτων	Μελετητής	8
ΣΥΝΟΛΟ   ΕΒΔΟΜΑΔΩΝ		60

Παράρτημα 3

ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	ΤΙΜΗ ΜΟΝΑΔΑΣ	ΩΡΕΣ –ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΟΝΑΔΑΣ	ΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ
1.ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ
Α. Δύο ερευνητές
Β. Επιστημονικός υπεύθυνος	700	3 μήνες	2100.00
Γ. Δακτυλογράφος	4,00	40 σελ.	160.00
Δ. Στατιστικολόγος			800
2.ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
Α.     Χρήση διαδικτύου	0,50	50 ώρες	25.00
Β. Φωτοτυπίες άρθρων	0,03	1000 σελ.	30.00
Γ.  Κόλλες  Α4	4,00	4 πακέτα	16.00
Δ. Στυλό	1,00	8 κομμάτια	8.00
Ε. Δέσιμο έρευνας	30,00	2 αντίγραφα	60.00
3. ΑΛΛΑ ΕΞΟΔΑ			60.00
Α. Δημοσίευση
Β.  Οδοιπορικά
Γ.  Τηλέφωνα
ΣΥΝΟΛΟ			3259.00